De 3 onderdelen van een proefnotitie van whisky
Whisky proeven is voor sommigen van ons een serieuze aangelegenheid. Niet zelden tuimelen de gekste termen en omschrijvingen over elkaar heen in proefnotities. Tóch zeggen experts dat het belangrijk is voor jezelf en je smaakontwikkeling dat je zowel je zicht, reuk als je smaak bij het gehele proef-proces betrekt. Een korte handleiding ‘from start to finish’
De Neus (Nose) van een whisky is het aroma dat je ruikt. De aroma’s geven een indicatie van hoe de whisky zal smaken. Giet de Whisky in je glas en laat het even rondgaan door een kleine zwierende polsbeweging te maken, waardoor de zuurstof wordt toegevoegd en verdamping kan beginnen. Dit is van belang omdat de whisky tot dan in het vat of de fles ‘gevangen’ heeft gezeten. Geef de whisky een beetje tijd om zijn karakteristieken te presenteren. Laat de whisky dan enkele tellen tot rust komen in het glas alvorens eraan te ruiken. Verwarm het glas iets door het in je handpalm te houden. Ruik je direct, dan zul je in veel gevallen een niet aangename alcohol- of Acetonlucht ruiken. Let ondertussen op de kleur van de whisky.
Stop je neus in het glas – letterlijk – en snuif de aroma’s op. Doe dit 3 keer en probeer de aroma’s te identificeren. Enkele veelgebruikte termen om het aroma aan te duiden zijn: licht, fris, zwaar, vol, fruitig, bloemachtig, kruidig, rokerig, turfachtig, etc. Je zult merken dat je eerste snuif vol alcohol zit, de tweede zoeter en fruitiger zal zijn en de derde een rokerige warmte uitstraalt. Probeer op basis hiervan gerust de smaak van de whisky te voorspellen.
De Smaak (Palate) wordt geregistreerd door de smaakpapillen op je tong. Van groot belang is dat je de whisky niet te snel drinkt. Houd hem even vast in de mond om de smaak goed te laten rondgaan. Verschillende delen van de tong en mond reageren op verschillende smaken en karakteristieken van de whisky. Probeer nu de kenmerken te proeven en voor jezelf te omschrijven. Schrijf gerust op wat je te binnen schiet; maak je eigen tasting notes. Neem iets later een nieuwe slok en probeer hierbij nieuwe dingen te ontdekken. Maak je zich geen zorgen als je iets proeft wat een ander niet proeft of andersom. Tenslotte zijn onze smaakpapillen allemaal verschillend, of in ieder geval de associatie die je hebt met smaken.
De Afdronk (Finish) is de smaak die achterblijft in de mond nadat je de whisky doorslikt. Je zult ontdekken dat de complexiteit van de afdronk whisky onderscheidt van andere spirits. Probeer zoveel mogelijk smaken te ontdekken en omschrijven. En een vergelijking te maken met smaken die je kent. Bij de afdronk kun je je ook de vraag stellen of deze kort, medium of lang is.