Vodka

Vodka is een publieksfavoriet en zal dat de komende jaren blijven. Vodka heeft ‘unisex appeal’; de drank is geliefd bij zowel mannen als vrouwen. In Cafés, clubs en discotheken zijn, naast bier, mixdranken met Vodka de meest bestelde drankjes. Wereldwijd wordt elk jaar 4,5 miljard liter Vodka gedronken. Dat is een vijfde van de totale consumptie van gedistilleerde dranken. En de groei is nog niet ten einde. Er komen nog steeds nieuwe merken en varianten op de markt.

De soorten Vodka

Er zijn drie verschillende soorten Vodka te onderscheiden. De Oost-Europese Vodka (Polen, Rusland, de Baltische staten), Westerse Vodka (Europa, de Verenigde Staten) en gearomatiseerde Vodka. Oost-Europese Vodka heeft doorgaans meer smaakkenmerken van de gebruikte grondstof, terwijl westerse Vodka primair streeft naar een zo neutrale en zuiver mogelijke spirit. Het verschil tussen oost en west is echter aan het vervagen. Steeds meer neutrale Vodka’s komen uit Oost-Europa, terwijl veel premium merken uit het Westen juist een meer uitgesproken smaak aan de Vodka geven.

Premium Vodka

In alle drie de categorieën zit de groei voornamelijk in het premium segment. De doorsnee-vodka zit aan zijn plafond. Er verschijnen nieuwe merken op de markt uit landen waar de Vodka zijn oorsprong heeft, zoals Polen, Estonia, Rusland en de Oekraïne. Vaak zijn dat moderne tarweVodka’s. Maar ook Vodka gemaakt van aardappels of rogge heeft zijn aantrekkingskracht op sommige vodkaliefhebbers. Het succes van premium merken als Grey Goose (Frankrijk), Belvedere (Polen), Ketel One (Nederland) en Absolut (Zweden) krijgt steeds meer navolging. Kenners denken dat Vodka een ‘survival of the fittest’ race wordt; alleen de sterksten zullen overleven. Premium merken maken dan ook veel werk van een exclusieve uitstraling, terwijl ze veel zorg besteden aan de selectie van de ingrediënten, de distillatiemethode en de filtertechnieken. Varianten als ‘single malt vodka’, ‘vintage vodka’ (Vodka met jaartal), ‘single estate vodka’ en ‘organic vodka’ van biologisch graan passen in deze trend. Er is een toenemend onderscheid tussen premium, super-premium en ultra-premium. Door de opkomst van premium en super-premium merken tekent zich ook een nieuwe consumententrend af. Een groeiende groep drinkt de betere Vodka puur of on the rocks om meer van de smaak van de Vodka zelf te genieten.

Vodka in cijfers

Internationaal gezien is Vodka met voorsprong de leading spirit. In 2005 werd 4,5 miljard liter Vodka geconsumeerd, bijna vijf keer meer dan rum en brandy (cognac en armagnac niet meegeteld), die beiden met ongeveer 1 miljard liter in de boeken staan. Op de vierde plaats staat Schotse whisky met 0,7 miljard liter. De consumptie van Vodka blijft groeien, al gaat het minder hard dan enkele jaren geleden. De consumptie van Vodka steeg tussen 2001 en 2005 in volume met 18%, terwijl de wereldwijde groei tussen 2005 en 2010 naar verwachting tot 4,5% beperkt zal blijven. * • (Bron: International Wine and Spirit Record)

De geschiedenis van Vodka

Vodka, ‘watertje’ in de Slavische talen, is waarschijnlijk de oudste spirit ter wereld. Rusland en Polen claimen beiden de eerste te zijn. Er werd al sterke drank gemaakt in Rusland en Polen in de achtste en negende eeuw, maar het is de vraag of we dat al Vodka mogen noemen. Het eerste schriftelijke bewijs van ‘echte’ Vodka komt uit Polen in 1405. De distillatietechniek was primitief en de drank werd gemengd met fruit en kruiden om de harde smaak te verdoezelen. Vodka had destijds een alcoholpercentage van slechts 14 procent. Het zuiveren van Vodka door het te filteren over actieve koolstof, een speciaal soort houtskool, raakte pas in zwang in de negentiende eeuw. Vodka werd oorspronkelijk van druivenmost gemaakt, waar Vodka tegenwoordig hoofdzakelijk wordt gedistilleerd uit granen. Tegenwoordig ligt het alcoholpercentage van de drank tussen de 35 en 70 procent. Vodka is er in veel verschillende kwaliteiten. Hoe vaker gedistilleerd, des te zuiverder de Vodka. Het proces van distilleren werd ontdekt aan het eind van de Middeleeuwen. Wetenschappers ontdekten dat, wanneer alcohol wordt opgewarmd, deze sneller verdampt dan water. De opgevangen damp werd afgekoeld tot vloeistof, die een hoger alcoholpercentage bevatte: een destillaat. Door deze ontdekking ging men experimenteren met alcohol op basis van diverse producten, bijvoorbeeld graan en suikerriet. In Oost-Europa werd deze techniek waarschijnlijk verspreid door monniken die dit eerder al in West-Europese steden hadden gedaan. Russische brandewijn, ‘Vodka’, werd in Rusland en Polen spoedig een gewilde drank onder alle lagen van de bevolking. De grote populariteit van Vodka zorgde voor een bloeiende Vodka-industrie, waarbij rond 1700 in sommige steden in Rusland en Polen tot wel 500 Vodka stokerijen waren gevestigd. Na de Russische Revolutie in 1917 werden de stokerijen eigendom van de staat. Veel Vodka-producenten vluchtten naar het buitenland, waaronder de beroemde familie Smirnoff, die ondernemingen in het buitenland vestigde. Deze familie bezat voor de Russische Revolutie de grootste stokerij in Moskou en leverde Vodka aan de Tsaar. Na de Tweede Wereldoorlog werd Vodka steeds populairder. Het is tegenwoordig nog steeds één van de meest populaire gedistilleerde dranken: per jaar wordt ongeveer 4.5 miljard liter Vodka gedronken. Het populairst is de drank in Rusland, Oost-Europa en Scandinavië. In 2006 was Smirnoff zelfs het best verkochte drankmerk ter wereld. In datzelfde jaar bleek uit onderzoek dat maar liefst 2.5 miljoen Russen verslaafd waren aan de drank. Als oplossing van dit probleem heeft de regering de minimumprijs van een halve liter Vodka verhoogd. Het Europese Parlement besloot, middels het Schnellhardt-Compromis, dat Vodka van diverse grondstoffen gemaakt mag worden, zonder dat deze daarmee de soortnaam Vodka verliest. Voorwaarde is wel dat op het etiket wordt aangegeven wat de gebruikte grondstof is. Vooral Amerikaanse en Russische varianten mogen hierdoor binnen de Europese Unie alsnog als Vodka verkocht worden.

Het productieproces van Vodka

Vodka wordt gedistilleerd tot maximaal 95% en verdund met water. Het alcoholpercentage ligt dan tussen de 35% en 70% (de meeste Vodka’s, verkrijgbaar in de handel hebben een alcoholpercentage van rond de 40% à 45%). Vodka wordt onder andere gestookt uit granen zoals tarwe, gerst, rogge of aardappels. Het graan wordt tot ontkiemen gebracht, waardoor vergistbare suiker uit het zetmeel ontstaat. Dit wordt met water tot een licht alcoholische vloeistof gegist. Daarna wordt deze vloeistof gedestilleerd en wordt vaak opgeslagen in tanks met houtskool die alle geuren en onzuiverheden adsorberen. Hierna wordt de vloeistof gefilterd. Vodka heeft geen rijpingsproces, zoals de meeste andere gedestilleerde dranken, maar komt direct vanuit de destilleertank in de fles in de handel. De meeste Vodka bevat uiteindelijk bijna niets anders dan ethanol en water.

Vodka en cocktails

Vodka leent zich uitstekend voor het maken van cocktails. Een aantal bekende Vodkacocktails zijn:

Bloody Mary
Caipiroska
Cosmopolitan
Gold Digger
Moscow Mule
Sea Breeze
Screwdriver
Flatliner
Vodka Daisy
Vodka Lime

Vodka en koken

Vodka kan ook uitstekend dienen als onderdeel van een marinade voor vlees. Bijvoorbeeld biefstuk of ossenhaas. Meng een deel olijfolie en een deel Vodka met zout, peper, gehakte peterselie en tijm, en een paar teentjes knoflook en laat het vlees hierin een paar uur op kamertemperatuur marineren. Daarna bakken zoals je gewend bent.

Vodka Tasting Collection

Ben je enthousiast geworden en wil je de lekkerste Vodka proeven? Bestel dan een Vodka Tasting Collection, Probeer ze allemaal en ontdek welke Vodka jij het lekkerst vindt!